Kunstlezing door Martijn Pieters: Schilderkunst uit Siena! Schilderen voor de kerken, kapellen en commune 1300-1400

Samen met de Florentijnse behoort de Sienese schilderschool tot de grondleggers van de zogenaamde ‘Vroeg Italiaanse schilderkunst’. Zij zorgden voor grote vernieuwingen in de schilderkunst, die ook ten noorden van de Alpen hun invloed zouden doen gelden.

Geworteld in de ‘maniera Greca’ ontwikkelden zij een weergave van ruimtelijkheid en plasticiteit. De autonome ‘commune’ van Siena zorgde door haar toenemende macht, met daarbij gepaard gaande groei en welvaart van de stad voor een gunstige opdrachtsituatie, wat zich uitte in grote altaarstukken, de polyptieken met gotische pinakels, in de vele kerken en kapellen in de stad.

Daarnaast waren er de vele kleine diptieken, triptieken en devotiepanelen die hun plek vonden in de particuliere woningen en palazzi. Uiteindelijk zijn vele, ontmanteld en fragmentarisch bewaard gebleven, terechtgekomen in de beroemde Pinacoteca van Siena, dat daarmee één van de mooiste collecties van Sienese schilderkunst heeft. Maar ook elders in de wereld bevinden zich schilderijen uit deze kleine Toscaanse stad, wat getuigt van de immense productie die daar tussen 1200-1500 heeft plaats gevonden.

In het voorjaar van 2025 organiseert de Londense National Gallery een tentoonstelling over de beginperiode, de periode 1300-1350, waarin werken van Duccio en Simone Martini centraal staan en waarbij gefragmenteerde altaarstukken weer gereconstrueerd worden. In de lezing zullen deze twee schilders, maar ook latere meesters aan bod komen.